„Między Renem a Brdą – szlakiem kultury i architektury”.

Opublikowano: 2023-12-05 18:27

    Dobiegła końca dwumiesięczna realizacja projektu edukacyjnego „Między Renem a Brdą – szlakiem kultury i architektury”. Celem interdyscyplinarnego przedsięwzięcia nauczycieli i uczniów Zespołu Szkół Budowlanych była popularyzacja dziedzictwa kulturowego miasta i regionu, poznanie jego walorów historycznych oraz zrozumienie związków kulturowych, jakie wywarły wpływ na architektoniczny, językowy i obyczajowy charakter grodu nad Brdą.  Równie ważne było pobudzenie zainteresowań historią powojennej Europy, jak i podjęcie współpracy między instytucjami o charakterze kulturalnym i edukacyjnym w środowisku lokalnym. Zatem przez kilka tygodni, wzajemnie przenikały się i uzupełniały: historia z historią sztuki i architektury, a język niemiecki towarzyszył w zajęciach warsztatowych uczniów i próbach teatralnych.

    Działania rozpoczęły się lekcjami historii przy wystawie „Zimna wojna, podzielony świat”, wprowadzającej w tematykę powojennych dziejów Niemiec oraz Polski - jako części bloku wschodniego. Największą znajomością tematyki wykazali się uczniowie klas piątych.

Jednym z pierwszych działań podjętych przez grupę projektową był wyjazd do Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku w celu poznania barokowego Pałacu Myśliwskiego oraz Pałacu Nowego, osiągnięcia pruskiego architekta i urbanisty Karla Schinkla. Kolejny punkt odwiedzin stanowiła słynna kolekcja zabytkowych instrumentów. Prawdziwą, nieplanowaną niespodzianką było wyjątkowe spotkanie z panem Dariuszem Gumańskim, który zaprezentował tajniki pracy stroiciela fortepianów i opowiedział o specyfice tej rzadkiej profesji.

Z końcem października przyszli renowatorzy odbyli spacer historyczny po Bydgoszczy. O jej zabudowie, związkach rozwoju ekonomicznego z położeniem nad Brdą, budową kolei i wojną francusko – pruską opowiadał pan Kamil Ściesiński z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego. Oprowadził młodzież śladami wielkich architektów miasta okresu XVIII – XIX i pocz. XX w.

    Dodatkowo uczniowie zgłębiali wiedzę z zakresu historii architektury pod kierunkiem pani Anny Rucińskiej-Bebyn. Przygotowani do części twórczej projektu, najciekawsze ich zdaniem obiekty uwiecznili na fotografiach. Natomiast w pracowni sztukatorsko-kamieniarskiej (pod kierunkiem pań Marii Frąckiewicz, Anny Szafraniec, Darii Maćkowskiej, Joanny Jankowskiej) wykonywali plastelinowe płaskorzeźby, nawiązujące do architektury i symboliki kultury niemieckiej.

W ramach projektu uczniowie wzięli udział w warsztatach gwary bydgoskiej. Pod kierunkiem nauczycieli historii i języka niemieckiego badali gwarę „naszego firtla” - germanizmy poddane spolszczeniu, obecne w języku bydgoszczan. Śledzili także procesy historyczne, mające na to wpływ. Wprowadzeni w tematykę językoznawstwa, 19 października włączyli się do zajęć seminaryjnych studentów Collegium Humanisticum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, które poprowadziła pani dr Anna Mikołajewska. Analiza dawnych polskich i pruskich przepisów kulinarnych na podstawie źródeł z okresu XV – XIX w., wzajemne przenikanie się tradycji kucharskich okazało się zadaniem przydatnym od strony językowej, ale przede wszystkim ciekawym. Był więc szczupak faszerowany mielonymi ośćmi, karp w bawarskim piwie a schwarzes Huhn okazał się kurą w cieście piernikowym.

Istotnym punktem projektu była konferencja historyczna „Między Renem a Brdą – szlakiem kultury i architektury”, jaka odbyła się w szkole 17 listopada z udziałem pani Dyrektor Magdaleny Popielewskiej, zaproszonych gości i uczniów. Wykłady wygłosili: pan prof. Dariusz Markowski z Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika („Wnętrza bydgoskich kamienic”), pani dr Magdalena Długosz z Wydziału Nauk o Kulturze Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego („Ruch reformy życia w Niemczech i Szwajcarii – współcześnie”) oraz pan dr Adam Jarosz, wykładowca Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie („Zimna wojna, podzielony Berlin”). Obecne były także przedstawicielki Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Bydgoszczy, panie Danuta Szczepaniak-Kucik oraz pani Kamila Łączna. Wydarzenie zakończył program artystyczny uczniów „Rotkäppchen, czyli baśnie braci Grimm inaczej” przygotowany pod kierunkiem germanistek – pani Justyny Dankowiakowskiej i pani Pauliny Przybylińskiej.

W ciągu dwóch miesięcy uczniowie zaangażowani w projekt mogli nie tylko zgłębiać wiedzę, ale także rozwijać swoje pasje, biorąc udział w czterech konkursach projektowych:

  • „Niemcy wczoraj i dziś” – konkurs wiedzy z języka niemieckiego
  • „Murem podzielone” – konkurs historyczny
  • „Bydgoscy mistrzowie architektury” – konkurs fotograficzny
  • „Niemiecki w renowacji” – konkurs na najlepszą płaskorzeźbę, nawiązującą do architektury i symboliki niemieckiej oraz znajomości języka niemieckiego w branży renowatorskiej.

Laureaci otrzymali dyplomy i nagrody rzeczowe. Ich prace zostały także zaprezentowane na profilu facebookowym Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku.

Obszerne przedsięwzięcie edukacyjne odbywało się pod Patronatem Prezydenta Miasta Bydgoszczy, przy współpracy oraz wsparciu lokalnych instytucji, którym składamy serdeczne podziękowania: panu dr Jarosławowi Kuropatwińskiemu (Konsulat Republiki Federalnej Niemiec w Bydgoszczy), pani dr Aleksandrze Burdziej (Towarzystwo Polsko-Niemieckie w Toruniu), Muzeum Okręgowemu im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, panu Andrzejowi Gawrońskiemu i panu Pawłowi Świecy (Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku), Towarzystwu Polsko-Niemieckiemu w Bydgoszczy, Katedrze Konserwacji-Restauracji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Koordynatorki projektu: Agnieszka Wysocka, Katarzyna Filipkowska